Wieża Borki w Katowicach
22.05.2017

Wieża Borki w Katowicach

Obiekty koncepcyjne

Historia wieży ciśnień zlokalizowanej przy ulicy Janusza Korczaka w Katowicach sięga 1907 roku. Wtedy to w pracowni słynnych na Śląsku architektów Zillmanów powstał projekt wieży w stylu secesji i modernizmu. Budowlę wznoszono w latach 1911-1912. Wykonawcą robót była firma Lolat Eisenbeton Breslau A.G.


Wieża zbudowana na planie okręgu o promieniu ok. 17 metrów ma 68 metrów wysokości. Każda z czterech kondygnacji mierzy ok. 12 metrów. Hełm wieży kształtem przypomina pruską pikelhaubę i pokryty jest blachą cynkową.

Wieża była w czasach swego powstania jedną z pierwszych budowli w konstrukcji żelbetonowej. Posiadała zbiornik wodny o pojemności 800m3 i zaopatrywała trzy z czterech kompleksów ówczesnej huty Uthemanna, należącej do koncernu Georg von Giesches Erben. Oprócz tego służyła mieszkańcom, dostarczając wodę dla ich własnego użytku. Woda pompowana była z rzeki Brynicy, na brzegu której znajdowała się stacja pomp. Wieża pełniła swoje funkcje do lat 50. XX wieku, kiedy to zakład zaczął pobierać wodę z rzeki Przemszy w Niwce.

W latach sześćdziesiątych XX wieku zaczęto w wieży produkcję śrutu strzelniczego ołowianego.Ołów topiony na górnej kondygnacji, był następnie przelewany przez sita w dół, aż do zbiornika położonego w najniżej części wieży. Spadając do wanny z wodą, ciekły ołów zamieniał się w drobne kulki, które po przesortowaniu na odpowiednie kalibry były używane przez myśliwych i amatorów strzelectwa. W podziemiach wieży można zobaczyć jeszcze zbiornik, z którego wybierało się śrut, pozostał tam nawet wagonik przewożący wyroby do działającej ciągle suwnicy.

29 października 1990 roku wieża wraz z działką nr 1246/31 została wpisana do rejestru zabytków pod numerem A/1418/90.


49eef0-borkiws1.jpg50c75d-przekroj1ws.jpg
FUNDACJA "Śląsk Wczoraj i Dziś"

FUNDACJA „ŚLĄSK WCZORAJ I DZIŚ"

Myślą przewodnią, która towarzyszyła zakładaniu Fundacji, było utworzenie instytucji zajmującej się pozyskiwaniem, rewitalizacją oraz rekonstrukcją zabytkowych obiektów poprzemysłowych Śląska. W odnowionych obiektach Fundacja będzie organizować działalność społeczną, kulturalną i edukacyjną. Takie działanie zwiększy nie tylko atrakcyjność architektoniczną wyremontowanego obiektu, ale także poprawi jakość życia mieszkańców miasta - gminy.